Kontrole prowadzone przez Sanepid w restauracjach czy innych lokalach gastronomicznych są niezbędnym elementem funkcjonowania całej branży. Często słyszy się o kontrolach interwencyjnych, które przeprowadza Państwowa Inspekcja Sanitarna.
Kontrole te pilnują standardów higieny w miejscach, gdzie serwowane jest jedzenie, zapewniając tym samym bezpieczeństwo konsumentom. W tym artykule dowiesz się, jak przebiega taka kontrola i na co zwraca uwagę inspektor sanitarny.
Przebieg kontroli w restauracji — Jak wygląda kontrola sanepidu?
Proces kontroli rozpoczyna się od wizyty inspektora sanepidu w lokalu gastronomicznym. W trakcie wykonywanej kontroli inspektor dokładnie analizuje dokumentację, sprawdza, czy jest ona zgodna z przepisami oraz, czy nie zawiera nieścisłości.
Następnie, inspektor przeprowadza kontrolę fizyczną, skupiając się na ogólnym stanie technicznym pomieszczeń i ich czystości, świeżości dostarczanych produktów oraz stosowaniu procedur związanych z przechowywaniem żywności.
W trakcie kontroli inspektor może pobrać próbki, aby sprawdzić jakość żywności. Cały przebieg kontroli jest dokumentowany, a jej wyniki przedstawiane są właścicielowi.
Jak przygotować się na kontrolę sanepidu?
W momencie, gdy inspektor poinformuje o nadchodzącej kontroli, właściciel lub menedżer lokalu musi przygotować wszelkie żądane przez niego dokumenty i umożliwić inspektorowi swobodne poruszanie się po lokalu.
Należy również pamiętać, że każdy ma prawo zgłosić podejrzenia dotyczące niewłaściwego funkcjonowania restauracji, co może skutkować tzw. kontrolą sanepidu po donosie. W przypadku wątpliwości dotyczących tożsamości kontrolującego zawsze można poprosić o okazanie legitymacji służbowej.
Warto pamiętać, że kontrole sanepidu bardzo rzadko kończą się zamknięciem lokalu i najczęściej spowodowane są przez poważne niedopatrzenia spowodowane brakiem odpowiedniej organizacji lokalu gastronomicznego.
Warto rozpatrzyć założenie systemu do zamówień online dla restauracji, który odciąża restauratora pod kątem dokumentacji zamówień, płatności, a nawet podatków. Dzięki temu łatwiej jest zadbać o resztę obowiązków niezbędnych do przejścia nawet najbardziej rygorystycznej kontroli.
Przebieg kontroli sanepidu — co kontroluje sanepid?
Podczas kontroli sanepidu w restauracji, istnieją kluczowe aspekty, na które inspektorzy zwracają szczególną uwagę:
Stan podłogi: inspektor sanepidu zwraca uwagę na różne elementy wnętrza, w tym stan i czystość podłóg.
Blaty: blaty powinny być łatwe w czyszczeniu i niezniszczone.
Stanowisko do mycia rąk: stanowisko to powinno być wyposażone w gorącą wodę, instrukcje mycia rąk (warto być przygotowanym na pokazanie procesu), bakteriobójcze mydło w płynie, szczoteczkę do paznokci, jednorazowe ręczniki i kosz na odpadki z mechanizmem otwierania na stopę.
W kuchni inspektorzy skrupulatnie oceniają:
- Proces podawania żywności.
- Proces zmywania naczyń.
- Ścieżki ruchu: droga prowadząca od kuchni do klienta i droga prowadząca od klienta do zmywarki.
- Wyodrębnione strefy: specjalne miejsca przeznaczone do mycia, obierania i krojenia produktów.
- Przechowywanie żywności: powinny być one odpowiednio zabezpieczone.
Ponadto kontrola sanepidu obejmuje:
- Szatnie i pomieszczenia gospodarcze: ich czystość i porządek.
- Toalety: ich stan i czystość.
- Salę konsumpcyjną: ogólny porządek i warunki sanitarne.
- System wentylacji: jego sprawność oraz czystość.
- Drogę ewakuacyjną: czy jest ona odpowiednio oznaczona i dostępna.
Po każdej kontroli inspektorzy sporządzają protokół zawierający szczegóły wizytacji oraz ewentualne zalecenia. Właściciel lokalu ma prawo nie zgadzać się z zawartym w protokole stanem rzeczy i może zawrzeć swoje uwagi. Istotne jest także, aby każda kontrola była odnotowan.
- Korzystanie z brudnych naczyń.
- Sprzedaż przeterminowanej żywności.
- Kosztowanie potraw palcem.
- Użycie tkaninowych ścierek.
- Niewłaściwe przechowywanie produktów.
- Fałszowanie dokumentów kontroli sanepidu.
- Mrożenie nieprzetworzonego mięsa.
- Składanie mokrych naczyń na siebie.
- Zaniedbanie czystości uszczelek w chłodziarkach.
- Aktualne orzeczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych (książeczka sanepidowska) potwierdzające zdolność pracowników do pracy w gastronomii.
- Umowę najmu lokalu lub, w przypadku niepełnej dzierżawy, umowę na dzierżawę zaplecza lub konkretnych pomieszczeń.
- Projekt lokalu, który ukazuje rozmieszczenie i funkcje poszczególnych stref.
- Rejestry monitorujące kluczowe aspekty działalności: od temperatury w lodówkach, przez szczegółowe zapisy dostaw, aż po procedury mycia i dezynfekcji podłóg oraz urządzeń.
- Aktualne wyniki badania wody, które potwierdzają jej jakość i przydatność do spożycia.
- Umowę oraz wyniki działań związanych z deratyzacją, dezynsekcją i dezynfekcją (DDD), gwarantujące, że lokal jest wolny od szkodników.
- Umowę na regularny wywóz śmieci z lokalu.
- Potwierdzenie przeszkolenia personelu z zakresu BHP.
- W przypadku nietypowych warunków lokalowych, takich jak piwnice czy sutereny, konieczne jest przedstawienie odstępstwa dotyczącego wymogów wysokości pomieszczenia, zwłaszcza jeśli jest ona mniejsza niż 3 metry.
- Dokumentację systemu HACCP lub GMP/GHP – niezbędną w przypadku większych przedsięwzięć gastronomicznych.
Uporządkowana i kompletna dokumentacja jest kluczem do sprawnego przebiegu kontroli i uniknięcia ewentualnych sankcji.
Kontrola sanepidu w restauracji: jakie konsekwencje grożą za nieprawidłowości?
Przejście kontroli sanepidu w lokalu gastronomicznym nie zawsze kończy się pomyślnie dla właściciela. Jeśli inspektorzy wykryją poważne uchybienia, sytuacja może się skomplikować, a właściciel może ponieść konsekwencje. Co inspektorzy z Państwowej Inspekcji Sanitarnej mogą zrobić w takim przypadku?
- Mandat karny w kwocie od 100 do 500 złotych za każde stwierdzone naruszenie.
- Zalecenie wdrożenia działań mających na celu poprawę standardów bezpieczeństwa.
- W ekstremalnych sytuacjach, w przypadku poważnego zagrożenia — czasowe zamknięcie lokalu lub wyizolowanie określonego stanowiska pracy.
- W sytuacji, gdy kontrola sanepidu wykaże istotne nieprawidłowości i zostaną wydane zalecenia, należy się spodziewać powtórnej kontroli sprawdzającej.
Kontrola sanepidu — w jakich godzinach jest przeprowadzana? Kiedy może dojść do kontroli?
Kontrole państwowej inspekcji sanitarnej zazwyczaj są zapowiedziane i odbywają się godzinach pracy lokalu. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy sanepid może przeprowadzić niezapowiedzianą kontrolę, na przykład po otrzymaniu donosu.
Kontrole interwencyjne, takie jak niezapowiedziana kontrola sanepidu czy kontrola sanepidu po donosie, mogą nastąpić, gdy istnieją podejrzenia naruszenia standardów sanitarnych.
Co ważne, nie tylko lokal gastronomiczny jest na celowniku inspektorów; w ramach takiej niezapowiedzianej kontroli, sanepid ma prawo także odwiedzić dom prywatny. Oprócz kontroli interwencyjnych są także rutynowe kontrole sanepidu, które odbywają się w ustalonych terminach.
Rutynowa kontrola sanepidu – z góry zaplanowana
Planowana kontrola sanepidu w restauracji odbywa się z powiadomieniem właściciela lokalu gastronomicznego. Urząd informuje o zbliżającej się kontroli rutynowej między 7 a 30 dni przed planowaną datą, co pozwala przedsiębiorcy odpowiednio przygotować się na wizytę inspektora. Należy pamiętać wiec, ze celem takiej kontroli nie jest uprzykrzenie życia restauratorom, lecz zadbanie o bezpieczeństwo konsumenta.
Skup się na poprawie błędów
Jeśli przy kontroli Twojego lokalu wykryto naruszenia, kluczowym krokiem będzie skupienie się na poprawie wykrytych błędów i nieprawidłowości. To pozwala uniknąć przyszłych sankcji oraz zapewnia klientom najwyższe standardy higieny i bezpieczeństwa.
Właściciele lokali powinni regularnie analizować swoje działania, przeprowadzać szkolenia dla pracowników oraz inwestować w odpowiednie narzędzia i sprzęt, aby zapewnić zgodność z obowiązującymi przepisami.
Podsumowanie
- Regularność: Sanepid regularnie kontroluje lokale gastronomiczne w celu zapewnienia higieny i bezpieczeństwa.
- Niezapowiedziane wizyty: Kontrole mogą być planowane lub niespodziewane.
- Zakres kontroli: Obejmuje zarówno dokumentację jak i fizyczny stan lokalu, a także podejście do higieny i przechowywania żywności.
- Przygotowanie: Ważne jest posiadanie odpowiedniej dokumentacji oraz utrzymanie lokalu w odpowiednim stanie.
- Konsekwencje: Za nieprawidłowości mogą być nałożone mandaty, zalecenia do poprawy, a nawet zamknięcie lokalu.
- Prawa właściciela: Właściciel ma prawo do wglądu w wyniki kontroli.
- Częste błędy: Nieprzestrzeganie zasad higieny, przeterminowana żywność, niewłaściwe przechowywanie.
- Znaczenie dokumentacji: Kluczowe dokumenty obejmują orzeczenia zdolności do pracy, wyniki badań, umowy oraz systemy zarządzania.
- Czas kontroli: Kontrole przeprowadzane są w godzinach pracy lokalu, z możliwością niezapowiedzianych wizyt.
- Reakcja na nieprawidłowości: Po stwierdzeniu uchybień, możliwa jest powtórna kontrola.
FAQ
Co sprawdza sanepid i co przygotować na kontrole?
Podczas kontroli, sanepid sprawdza dokumenty pracownicze, procedury HACCP, a także dokumentację lokalu, w tym umowy oraz projekty technologiczne. Ważne jest, aby regularnie przeprowadzać wewnętrzne audyty, szkolić personel i aktualizować dokumentację. Takie działania nie tylko pomogą w zminimalizowaniu ryzyka nieprawidłowości podczas kontroli, ale przede wszystkim podniosą standardy i jakość usług oferowanych klientom.
Czy można sprawdzić, kto złożył donos do sanepidu?
- Ochrona prywatności: Osoba zgłaszająca może nie chcieć, aby jej tożsamość była znana z obawy przed reperkusjami, nękanie, czy odwetem.
- Zachęta do zgłaszania: Gwarancja anonimowości może zachęcić osoby do zgłaszania realnych problemów, które by się bały zgłosić w przeciwnym wypadku.
- Prawo do prywatności: W wielu jurysdykcjach prawo chroni tożsamość osoby zgłaszającej.
Jeżeli ktoś czuje, że został niesprawiedliwie oskarżony lub że donos miał złośliwy charakter, warto skonsultować się z prawnikiem i zbadać możliwe rozwiązania zaistniałej sytuacji. Jednak samo ustalenie tożsamości osoby zgłaszającej może być bardzo trudne lub niemożliwe bez odpowiednich podstaw prawnych.
Czy sanepid musi nas informować o kontroli?
W przypadku kontroli interwencyjnej, czyli niezapowiedzianej kontroli sanepidu, która jest przeprowadzana na podstawie doniesienia dotyczącego nieprawidłowości w lokalu, sanepid ma jednak prawo dokonać wizyty bez wcześniejszego powiadomienia właściciela.
Czy sanepid może przyjść bez zapowiedzi?
Jeśli istnieje uzasadnione podejrzenie o zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzi, lub o popełnieniu przestępstwa, inspektorzy mają obowiązek przeprowadzić inspekcję w ciągu 2 dni od otrzymania informacji. W ekstremalnych przypadkach taka kontrola może skutkować nawet zamknięciem restauracji.
Jaki jest cel kontroli sanepidowskiej?
Kontrola przeprowadzana przez Państwową Inspekcję Sanitarną ma na celu nadzorowanie bezpieczeństwa żywności oraz higieny pracy w lokalach gastronomicznych. Dzięki regularnym kontrolom sanepidu w restauracji, kawiarni czy barze, możliwe jest wykrycie potencjalnych nieprawidłowości, takich jak: zaniedbania w zakresie higieny, wadliwy stan techniczny, nieprzestrzeganie procedur czy brak wymaganej dokumentacji. W przypadku stwierdzenia naruszeń sanepid ma prawo nałożenia sankcji, takiej jak grzywna, na właściciela lokalu. Przed wizytą w restauracji, kontrola sanepidu zazwyczaj zapowiada pojawienie się.